Vergoedingsregeling dyslexie in de praktijk
Deze professionaliseringsmodule is bedoeld om vat te krijgen op veel voorkomende vragen en kwesties rond de vergoedingsregeling dyslexie. Denk aan het vaststellen van hardnekkigheid, wat te doen bij twijfel en de samenwerking tussen onderwijs en zorg.
Deze module biedt handvatten om de kwaliteit van procedures rond de vergoedingsregeling (verder) te verbeteren. Dit gebeurt aan de hand van situaties en werkwijzen uit de praktijk. Samenwerking tussen alle betrokken partijen is daarbij het uitgangspunt.
Voor wie?
IB'er/lees-specialist
vult de documenten in en onderbouwt het vermoeden van dyslexie
poortwachter
beoordeelt of aan de criteria voor doorverwijzing is voldaan
behandelaar
gebruikt de gegevens als beginsituatie voor het diagnostisch proces
Hoe gebruik je deze module?
(beweeg je muis over/klik op de icoontjes)
Bij voorkeur gezamenlijk in een interprofessionele setting.
Geschikt voor opleidingen.
Individueel of in kleine groep gelijksoortige professionals.
Hoe gebruik je deze module?
(beweeg je muis over/klik op de icoontjes)
Bij voorkeur gezamenlijk in een interprofessionele setting.
Geschikt voor opleidingen.
Individueel of in kleine groep gelijksoortige professionals.
Literatuur
In het kader van het Stimuleringsprogramma Aanpak Dyslexie zijn door het Expertisecentrum Nederlands en het NKD – in samenwerking met wetenschap en praktijk – een drietal documenten ontwikkeld. Met deze documenten willen we de onderlinge afstemming tussen betrokkenen uit het onderwijs, zorgaanbieders, gemeenten en poortwachters in het kader van de vergoedingsregeling dyslexie versterken. In deze professionaliseringsmodule belichten we de verschillende thema’s die in deze documenten besproken worden.
LEERLING-
DOSSIER
DYSLEXIE
LEIDRAAD
VERGOEDINGS-
REGELING
HANDREIKING
NIVEAU
2 & 3
leerlingdossier dyslexie
Om te bepalen of een leerling in aanmerking komt voor vergoede diagnostiek in het kader van de vergoedingsregeling dyslexie, is uitgebreide schoolinformatie nodig. Een goed ingevuld leerlingdossier levert de benodigde argumentatie om een vermoeden van dyslexie op grond van achterstand en hardnekkigheid te onderbouwen. Wat komt er allemaal kijken bij deze onderbouwing?
Betrokkenen bij de invulling van het leerlingdossier
Bekijk de video-uitleg door orthopedagoog Maud van Druenen over de taken van het onderwijs, de gemeenten en de zorgaanbieders binnen de vergoedingsregeling.
TIP: Wanneer er sprake is van een bijeenkomst, dan bekijken alle aanwezigen deze video vooraf.
Procedure vergoedingsregeling
Als er sprake is van een ernstige achterstand die – ook na herhaalde interventies – blijft bestaan, behoort verwijzing naar gespecialiseerde diagnostiek tot de mogelijkheden. De ‘Leidraad vergoedingsregeling dyslexie van onderwijs naar zorg: doorverwijzing bij een vermoeden van dyslexie’ beschrijft het proces dat doorlopen wordt van een vermoeden van ernstige, enkelvoudige dyslexie tot diagnostiek en behandeling. Wat komt er allemaal kijken bij doorverwijzing en welke praktijkkwesties doen zich voor?
De ‘Handreiking voor de invulling van ondersteuningsniveau 2 en 3 bij het vermoeden van Ernstige Enkelvoudige Dyslexie’ geeft een concrete uitwerking van de manier waarop een school begeleiding op ondersteuningsniveau 3 kan vormgeven om dit vermoeden te kunnen onderbouwen. Hoe kun je met deze handreiking aan de slag?
Procedure vergoedingsregeling – werkopdracht 1
De doorverwijzing
Maud van Druenen
orthopedagoog
Orthopedagoog Maud van Druenen geeft uitleg over het hoe en wat bij de doorverwijzing naar de dyslexiezorg.
Meta van der Meijden
intern begeleider Het Molenven
Intern begeleider Meta van der Meijden geeft uitleg over haar werkwijze. Zij gaat ondermeer in op goed onderwijs, data-analyse, hoofd- en tussenmetingen en de uitvoering van ondersteuningsniveau 3 buiten de groep.
werkopdracht bij de twee video’s
ib'er/leesspecialist
poortwachter
behandelaar
WERKOPDRACHT IB’ER/LEESSPECIALIST
Vergelijk de werkwijze van de ib’er met de inhoud van de tutorial.
- In hoeverre sluit de werkwijze van de ib’er aan op de werkwijze zoals geschetst in de tutorial?
- Welke overeenkomsten zie je?
- Wat ontbreekt nog?
WERKOPDRACHT POORTWACHTER
- Biedt de door de ib’er geschetste werkwijze voldoende informatie om de ernst en de hardnekkigheid te beoordelen, en daarmee ook het leerlingdossier?
- Welke aanvullende informatie heb je nog nodig?
WERKOPDRACHT BEHANDELAAR
- Biedt de door de ib’er geschetste werkwijze voldoende aanknopingspunten voor toetsing van het vermoeden van dyslexie en diagnostisch onderzoek?
- Welke aanvullende informatie heb je nog nodig?
Procedure vergoedingsregeling – werkopdracht 2
Beoordeling leerlingdossier
Bekijk de volgende drie videofragmenten.
Manon Groot Jebbink
poortwachter vanuit SWV Deventer
Adrie Verhoef en
Henk Karsmakers
behandelaren Affect
Debby Roefs en
Femke Peters
poortwachters SWV de Meierij-PO
in opdracht van gemeenten
werkopdracht bij de drie video’s
ib'er/leesspecialist
poortwachter
behandelaar
WERKOPDRACHT IB’ER/LEESSPECIALIST
De poortwachter en behandelaren vertellen hoe zij het leerlingdossier beoordelen en wat zij doen bij twijfel. Maak voor jezelf aantekeningen over waar zij op letten.
- Mocht er met deze ‘bril’ gekeken worden naar het leerlingdossier dat jij opstelt, waaraan voldoet het dossier al wel en welke onderdelen verdienen nog aandacht?
- Wat is jouw ervaring met ‘twijfelgevallen’? Als er nadere onderbouwing wordt gevraagd, hoe ga je dan te werk?
WERKOPDRACHT POORTWACHTER
Collega-poortwachters en behandelaren vertellen hoe ze leerlingdossiers beoordelen en wat ze doen bij twijfel. Maak voor jezelf aantekeningen over waar zij op letten.
- Bespreek/benoem aspecten van collega-poortwachters die je zelf ook zo doet. Wat is nieuw of zou je zelf ook willen hanteren?
- Hoe handel jij bij twijfelgevallen? Hoe verkrijg je nadere onderbouwing als dat nodig is?
WERKOPDRACHT BEHANDELAAR
Collega-behandelaren en poortwachters vertellen hoe ze leerlingdossiers beoordelen en wat ze doen bij twijfel. Maak voor jezelf aantekeningen over waar zij op letten.
- Bespreek/benoem aspecten van collega-behandelaren die je zelf ook zo doet. Wat is nieuw of zou je zelf ook willen hanteren?
- Hoe handel jij bij twijfelgevallen? Hoe verkrijg je nadere onderbouwing als dat nodig is?
Kwaliteit ondersteuningsniveaus
Hardnekkigheid en achterstand zijn de belangrijkste criteria voor een vermoeden van dyslexie. Maar welke ondersteuning een school moet bieden op ondersteuningsniveau 3 en op welke manier, als basis voor uitspraken over de hardnekkigheid van lees-/spellingproblemen bij leerlingen, is soms lastig te bepalen.
De ‘Handreiking voor de invulling van ondersteuningsniveau 2 en 3 bij het vermoeden van Ernstige Enkelvoudige Dyslexie’ geeft een concrete uitwerking van de manier waarop een school begeleiding op ondersteuningsniveau 3 kan vormgeven om dit vermoeden te kunnen onderbouwen. Hoe kun je met deze handreiking aan de slag?
Vier ondersteuningsniveaus
Bekijk de video-uitleg door orthopedagoog Maud van Druenen over de vier ondersteuningsniveaus.
Bekijk de video-uitleg door orthopedagoog Maud van Druenen over de vier ondersteuningsniveaus.
Kwaliteit ondersteuningsniveaus – werkopdracht 1
Kwaliteit ondersteuningsniveaus – werkopdracht 1
Uitvoering en kwaliteit ondersteuningsniveau 3
Centrale vragen bij de uitvoering en de kwaliteit van ondersteuningsniveau 3:
- Wie voeren uit en hoe vindt onderlinge afstemming plaats?
- Worden evidence- en/of practice based methodieken ingezet?
- Op welke manier worden ict-(hulp)middelen ingezet?
- Is de duur van de extra ondersteuning 2 x 10 à 12 effectieve weken?
Bekijk de toelichting door Meta van der Meijden (ib’er) op ondersteuningsniveau 3 aan de hand van deze vier vragen.
Meta van der Meijden
intern begeleider Het Molenven
Intern begeleider Meta van der Meijden geeft uitleg over de manier hoe binnen het unit-onderwijs op haar school uitvoering wordt gegeven aan ondersteuningsniveau 3, en welke methoden zij gebruiken. Tevens komt de inzet van ict-middelen aan de orde.
werkopdracht bij de video
ib'er/leesspecialist
poortwachter
behandelaar
Meta van der Meijden
intern begeleider Het Molenven
Intern begeleider Meta van der Meijden geeft uitleg over de manier hoe binnen het unit-onderwijs op haar school uitvoering wordt gegeven aan ondersteuningsniveau 3, en welke methoden zij gebruiken. Tevens komt de inzet van ict-middelen aan de orde.
werkopdracht bij de video
WERKOPDRACHT IB’ER/LEESSPECIALIST
De ib’er biedt een inkijkje in haar werkwijze op zorgniveau 3. Dit is uiteraard niet uitputtend.
- Bespreek de werkwijze van de ib’er in relatie tot je eigen werkwijze op ondersteuningsniveau 3. Neem de vier bovenstaande punten als leidraad.
- Maak een eigen – voorlopige – inschatting van de kwaliteit van je eigen inzet op ondersteuningsniveau 3 (10-puntsschaal)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
1 = nog niets van de gewenste situatie aanwezig
10 = gewenste situatie
- Bespreek met elkaar waar het gegeven cijfer voor staat: Wat is er al? Wat verdient nog aandacht?
WERKOPDRACHT POORTWACHTER
- Biedt de door de ib’er geschetste werkwijze voldoende onderbouwing om het onderdeel hardnekkigheid te beoordelen? Neem de vier hiervoor genoemde punten daarbij als leidraad.
- In hoeverre acht je jezelf in staat om de kwaliteit van ondersteuningsniveau 3 op waarde te schatten? (10-puntsschaal)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
1 = nog niets van de gewenste situatie aanwezig
10 = gewenste situatie
- Bespreek met elkaar waar het gegeven cijfer voor staat: Wat lukt al goed? Wat heb je nodig om dit goed te kunnen doen?
WERKOPDRACHT BEHANDELAAR
- Biedt de door de ib’er geschetste werkwijze voldoende aanknopingspunten voor het beschrijven van de kwaliteit van ‘de hulp die tot nu toe is geboden’ als onderdeel van het diagnostisch onderzoek naar dyslexie? (10-puntsschaal)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
1 = nog niets van de gewenste situatie aanwezig
10 = gewenste situatie
- Bespreek met elkaar waar het gegeven cijfer voor staat: Welke informatie krijg je? Wat heb je nodig om dit goed te kunnen doen?
Kwaliteit ondersteunings-
niveaus –
werkopdracht 2
Kwaliteit ondersteuningsniveaus – werkopdracht 2
Werkzame componenten ondersteuningsniveau 3
Maud van Druenen
othopedagoog
Maud van Druenen
orthopedagoog
Bekijk onderstaande video’s van de ib’er, poortwachter en behandelaren over het gebruik van de 'Handreiking' en de daarin vermelde werkzame componenten (zie pagina 9, paragraaf 3 van de 'Handreiking'):
Werkzame componenten voor ondersteuning op niveau 2 & 3
| Taakgericht | Eerst goed, dan snel |
| Systematisch | Aandacht voor woordstructuur |
| Expliciet | Aandacht voor motivatie |
| Herhaling | Gerichte feedback |
| Fonologisch georiënteerd | Generalisatie |
| Oefenen |
Meta van der Meijden
intern begeleider Het Molenven
Manon Groot Jebbink
poortwachter vanuit SWV Deventer
Adrie Verhoef en
Henk Karsmakers
behandelaren Affect
werkopdrachten
ib'er/leesspecialist
poortwachter
behandelaar
WERKOPDRACHT IB’ER/LEESSPECIALIST
De ‘Handreiking’ beschrijft de concrete, inhoudelijke invulling van ondersteuningsniveau 3.
- Is de ‘Handreiking’ voor jou in de praktijk behulpzaam bij het maken van beredeneerde keuzes met betrekking tot:
a) de inhoud en uitvoering van de interventies op ondersteuningsniveau 3?
b) het beschrijven en evalueren (méten) van de interventies in het handelings-/groepsplan?
- In hoeverre maak je gebruik van de werkzame componenten om beredeneerde keuzes te maken met betrekking tot:
a) het onderbouwen en beschrijven van de hardnekkigheid en het vermoeden van dyslexie?
b) het samenstellen van het leerlingdossier?
- Waar ben je tevreden over? Wat zou je bij een volgende leerling/leerlingdossier anders/beter doen?
WERKOPDRACHT POORTWACHTER
De ‘Handreiking’ beschrijft de concrete, inhoudelijke invulling van ondersteuningsniveau 2 en 3 binnen het proces dat doorlopen wordt van een vermoeden van ernstige, enkelvoudige dyslexie (EED) tot diagnostiek en behandeling.
- Is de ‘Handreiking’ voor jou in de praktijk behulpzaam bij de toetsing van wat er in het leerlingdossier beschreven staat over:
a) de inhoud en uitvoering van de interventies op ondersteuningsniveau 3?
b) het aangeleverde handelings-/groepsplan?
- Ga bij een concreet leerlingdossier na in hoeverre je de werkzame componenten meeneemt bij het beoordelen van:
– de onderbouwing van de hardnekkigheid
– het vermoeden van dyslexie
- Wat maakt het voor jou eenvoudig of moeilijk om een juiste inschatting te maken of een leerlingdossier dóór kan, of niet?
- Waar ben je tevreden over? Wat kun je bij een volgende aangemelde leerling doen om een betrouwbaardere inschatting te krijgen van de juistheid van de doorverwijzing?
WERKOPDRACHT BEHANDELAAR
De ‘Handreiking’ beschrijft de concrete, inhoudelijke invulling van ondersteuningsniveau 2 en 3 binnen het proces dat doorlopen wordt van een vermoeden van ernstige, enkelvoudige dyslexie (EED) tot diagnostiek en behandeling.
- Is de ‘Handreiking’ voor jou in de praktijk behulpzaam bij het op waarde schatten van:
a) de inhoud en uitvoering van de interventies op ondersteuningsniveau 3?
b) het aangeleverde handelings-/groepsplan?
- Ga bij een aangemelde leerling – op basis van de werkzame componenten – na:
a) of je de kwaliteit van de ondersteuning op niveau 3 voldoende acht en waar je dat op baseert
b) wat het eenvoudig of moeilijk maakt om een juiste inschatting te maken van de kwaliteit van niveau 3
c) hoe je je waardering van de kwaliteit meeneemt en ‘weegt’ in het kader van het diagnostisch onderzoek
- Waar ben je tevreden over?
- Wat kun je bij een volgende aangemelde leerling doen om de kwaliteit van de ondersteuning op niveau 3 betrouwbaarder te wegen en daarmee de beginsituatie voor je diagnostisch onderzoek te verbeteren?
Duurzame kwaliteitsverbetering door samenwerking
Duurzame kwaliteits-
verbetering door
samenwerking
Bekijk onderstaande video’s van de ib’er, poortwachters en behandelaren over de aanpak en oplossingen die worden ingezet om ervoor te zorgen dat alleen díe leerlingen doorverwezen worden naar de zorg, die dat ook daadwerkelijk nodig hebben. Samenwerking tussen onderwijs en zorg speelt hierin een sleutelpositie.
Meta van der Meijden
intern begeleider Het Molenven
Manon Groot Jebbink
poortwachter vanuit SWV Deventer
werkopdrachten
ib'er/leesspecialist
poortwachter
behandelaar
WERKOPDRACHT IB’ER/LEESSPECIALIST
Alle video’s bespreken hoe ondersteuningsniveau 3 verbeterd kan worden.
- Wat herken je daarin als je dit vergelijkt met je eigen situatie?
- Welke kansen zie je om de kwaliteit van jullie eigen aanpak op school te verbeteren?
Samenwerking tussen onderwijs en zorg:
- Hoe verloopt de samenwerking tussen onderwijs en zorg bij jou?
- Waar ben je tevreden over?
- Hoe zou dit beter kunnen en wat vraagt dat dan van jou?
WERKOPDRACHT POORTWACHTER
Alle video’s bespreken hoe de uitvoering en beoordeling van ondersteuningsniveau 3 verbeterd kan worden.
- Wat spreekt jou hierin aan?
- Welke kansen en belemmeringen zie je voor jezelf om je eigen aanpak te verbeteren?
Samenwerking tussen onderwijs en zorg:
- Hoe verloopt de samenwerking tussen onderwijs en zorg bij jou?
- Waar ben je tevreden over?
- Hoe zou dit beter kunnen en wat vraagt dat dan van jou?
WERKOPDRACHT BEHANDELAAR
Alle video’s bespreken hoe de uitvoering en beoordeling van ondersteuningsniveau 3 verbeterd kan worden.
- Wat spreekt jou hierin aan?
- Welke kansen en belemmeringen zie je voor jezelf om hieraan een inhoudelijke bijdrage te leveren?
Samenwerking tussen onderwijs en zorg:
- Hoe verloopt de samenwerking tussen onderwijs en zorg bij jou?
- De behandelaren spreken over een pilot, waarbij behandelaren en onderwijs samen optrekken. Wat vind je hiervan?
- Waar ben je tevreden over?
- Hoe zou dit beter kunnen en wat vraagt dat dan van jou?
Afrondende werkopdracht
Maak een mindmap/schema/factsheet waarin je voor je eigen praktijksituatie en regio procedure en inhoud beschrijft met betrekking tot:
- Leerlingdossier en de doorverwijzing.
- Kwaliteit van ondersteuningsniveau 3.
- Samenwerking tussen onderwijs en zorg.
Maak een handzaam document, dat je in de praktijk kunt gebruiken, bijvoorbeeld bij besprekingen over de vergoedingsregeling, casuïstiek, schoolontwikkeling, regionale netwerken:
- Geef in groen aan wat je al doet en wil behouden.
- Geef in rood aan wat je (naar aanleiding van deze verdieping) wil toevoegen of ontwikkelen.
- Voeg een tijdpad toe, waarin dit wordt gerealiseerd en door wie.
TIP: Bij voorkeur maak je dit document gezamenlijk in een professionele setting van ib’ers/leesspecialisten, poortwachter en behandelaren.
Je houdt rekening met de ‘couleur locale’ en laat vooral zien welke oplossingen jullie al gevonden hebben.